Nuanceer tot in de (drie) puntjes
Nieuwsbrieflezer Johan mailde: Wat vind je eigenlijk van drie puntjes achter een woord of zin? Ik heb nogal die neiging…
Dat vond ik een leuke vraag, want ik heb er gemengde gevoelens over. Maar voordat ik daarop inga: de feiten.
Je noemt die drie puntjes ook wel doorlooppuntjes of een beletselteken, en je gebruikt ze:
aan het einde van een woord of zin om aan te geven dat je een gedachtegang of uitspraak niet afmaakt (Dus ik was vorige week bij tante Margr… Hé, loopt daar nou een konijn?);
aan het einde van een opsomming om aan te geven dat de lijst nog veel langer is (De tafel stond bomvol met zoete lekkernijen: ijstaart, sachertorte, cheesecake, soezen, tompoezen, pindarotsjes, spritsen, chocokoeken…);
in het midden van een zin om de spanning op te voeren (Ze grabbelde in de bak en… viste het gouden lot eruit);
en tussen haakjes om aan te geven dat je (…) iets weglaat.
Het gemengde van mijn gevoelens zit ’m in het potentiële gevaar van de eerste toepassing. Die kan een zin namelijk een bijklank geven.
Dat kan de bedoeling zijn:
Ik trek vanavond een heel kort rokje aan naar onze date…
Maar soms sluipt er een passief-agressieve nuance in mee:
Hierbij de twaalfde versie van het jaarverslag…
De ontvanger zou zo’n zinnetje kunnen opvatten als:
Hierbij de zóveelste versie van dat schijtverslag van je. Ik hoop dat je hier écht geen commentaar meer op hebt, want anders…*
Terwijl dat misschien helemaal niet de bedoeling was van de schrijver. Misschien heeft hij gewoon nogal die neiging… Dat kan. Maar ja, dan moet je wel het geluk hebben dat de ontvanger dat begrijpt. En dat is niet altijd zo.
Als het even kan, vermijd ik onafgemaakte-zin-puntjes dus. Ik zeg liever gewoon waar het op staat, met één punt aan het eind.
En nu we het toch over aantallen hebben: hoe je de puntjes ook gebruikt, het zijn er altijd drie. Niet twee, niet vier, en al helemaal niet zeven.
Deze schrijftip verscheen eerder in mijn nieuwsbrief, waarin ik je handvatten geef om beter te leren schrijven en ook nog een hoop glimlachdingen deel.
Klinkt goed? You know what to do.
(klik ⬆)
* Pun(tjes) intended.