Doe me een lol en vermijd dit verwijswoord
Een simpel tippie dit keer, speciaal voor mijn vriend, die me af en toe tijdens zijn werk een taalvraag stelt en vorige week vroeg: ‘Is het nou “het wachtwoord wat”, “het wachtwoord dat” of “het wachtwoord welke”?’
Eerst maar de officiële regels: je gebruikt ‘dat’ als je verwijst naar een het-woord, ‘die’ als je verwijst naar een de-woord en ‘wat’ als je verwijst naar een onbepaald woord (iets, niets, alles), een overtreffende trap (beste, kleinste, stomste) of een hele zin.
Dus:
Een wachtwoord dat alleen maar uit letters bestaat, is niet sterk genoeg. (het-woord)
Ik heb een hond die bruin is. (de-woord)
Er is weinig wat me blijer maakt dan een doos pralines.* (onbepaald woord)
Dat is het engste wat ik ooit zag. (overtreffende trap)
Zij is nu mijn collega, wat ik heel gezellig vind. (hele zin)
Toch is ‘iets dat’ niet fout. En ‘het liefste dat’ bijvoorbeeld ook niet. Ík krijg er weliswaar de rillingen van, maar daar merk jij natuurlijk niks van als je aan het typen bent.
Het enige wat wel echt een no-go is, is ‘het wachtwoord welke’. Dat is namelijk niet alleen hartstikke fout, maar klinkt ook nog eens kneiterouderwets en belachelijk formeel. Officieel mag je met ‘welke’ verwijzen naar de-woorden en meervoud, maar als je lekker leesbare teksten wilt, zou ik zeggen:
* Oké, misschien twee dozen pralines.
Deze schrijftip verscheen eerder in mijn nieuwsbrief, waarin ik je handvatten geef om beter te leren schrijven en ook nog een hoop glimlachdingen deel.